บริบทตำบล

               คำว่า “แว้ง” มาจากคำว่า“ระแว้ง”มีการเล่าขานกันว่าสมัยก่อน มีชาวบ้านครอบครัวหนึ่ง ชื่อสกุลจริงของผู้นำครอบครัวนั้นไม่มีใครรู้ แต่ผู้คนส่วนใหญ่มักจะเรียกท่านว่า “โต๊ะแวแว้ง” เนื่องจากครอบครัวของท่านได้อพยพมาจากบ้านระแว้ง หมู่ที่ ๔ตำบลระแว้ง อำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานีปัจจุบันนอกจากนี้ยังเป็นครอบครัวแรกที่มาบุกเบิกและตั้งถิ่นฐานอาศัยอยู่จนกระทั่งท่านโต๊ะแวแว้งเสียชีวิต ณ ที่นี่ (สุสานของท่าน ตั้งอยู่ในบริเวณโรงจอดรถของสถานีตำรวจภูธรแว้งในปัจจุบัน) ในช่วงของการเริ่มก่อตั้งชุมชนนั้นก็มีบ้านเรือนไม่กี่หลังคาเรือน ต่อมาได้มีการทำเหมืองทองโต๊ะโม๊ะบ้านโต๊ะระแว้ง ก็เริ่มมีการเจริญรุ่งเรือง สืบเนื่องจากหมู่บ้านแห่งนี้ได้กลายเป็นท่าเรือ (ซึ่งในอดีตการคมนาคมจะใช้ทางเป็นเรือเป็นหลัก) พ่อค้าแม่ค้าจากปัตตานี บางนรา ตากใบและรัฐกลันตัน มักจะขนส่งสินค้าต่าง ๆ โดยทางเรือ ผ่านเส้นทางบ้านโต๊ะระแว้ง เพื่อนำสินค้าเหล่านั้นไปค้าขายที่บ้านโต๊ะโม๊ะ ซึ่งจะเดินทางมาพักและขนถ่ายสินค้านั้นที่ท่าเรือบ้านโต๊ะระแว้ง ทำให้ชาวบ้านหลายครอบครัวอพยพมาปักหลักตั้งถิ่นฐาน  ทำสวนและค้าขายที่บ้านโต๊ะแว้ง แต่ก็มีอีกหลาย ๆ ครอบครัวอพยพมาปักหลักตั้งถิ่นฐานและจับจองพื้นที่ทำไร่ ทำนา ทำสวน สภาพจากชุมชนเล็ก ๆ ก็เปลี่ยนไปเป็นชุมชนใหญ่ขึ้น คำเรียกชื่อชุมชนค่อย ๆ สั้นจากบ้าน “โต๊ะระแว้ง” กลายเป็นบ้าน “โต๊ะแว้ง” และจากบ้านโต๊ะแว้งกลายเป็น “บ้านแว้ง” จนถึงปัจจุบัน