ประวัติความเป็นมา ของสถาบันศึกษาปอเนาะดะวะห์ตุลอิสลามียะห์
ปี พ.ศ. ๒๕๕๗ มัดดราเซาะแห่งนี้เปิดสอนในลักษณะปอเนาะ มีนักเรียนชายและหญิงเรียนรวมชั้นและนักเรียนมีสองประเภท อยู่หอพักและไปกลับ เปิดสอนทั้งสามัญศึกษาและอิสลามศึกษา โดยมีอัรมัรโฮม ต่วนฆูรูอับดุลอาซิ หะยีอาแซ เป็นเจ้าของและผู้ตัดการโรงเรียน ประมาณใน ปี พ.ศ. ๒๕๑๖ หรือ ๒๕๑๗ท่านอัรมัรโฮมหะยียุหนุ์ เจ๊ะมะ (ลูกศิษย์คนแรกที่จบจากมหาวิทยาลัยอัลอาซาฮา ประเทศอิยิป)เรียนโดยใช้ทุนของตนเองและประชาชนในหมู่บ้านสมทบจบแล้วกลับมาสอนและดูแลนักเรียนจนได้รับไว้วางใจให้ดำรงตำแหน่งต่าง ๆ ในโรงเรียน
จนถุงประมาณปี พ.ศ.๒๕๒๓ – ๒๕๒๔ ท่านหะยียุหนุ๊ เจจ๊ะมะ (อัรมัรโฮม ) ได้ประเมินผลการเรียนการสอนของตนเองพร้อม ๆ กับประเมินผลนักเรียนการสอนของตนเองที่จบไปแล้วและที่กำลังศึกษาอยู่ ช่วง ๖ -๗ ปี และท่านได้สรุปว่า “ทั้งผู้สอน (ตนเอง ) และผู้เรียนทั้งที่กำลังศึกษาอยู่และที่จบไปแล้ว (บางท่าน) ไม่สามรถนำความรู้ที่ได้สอนนักเรียนไปปฏิบัติและนักเรียนก็ไม่สามารถนำไปปฏิบัติจริงได้ จึงคิดปฏิรูปการเรียนการสอนของตนเอง โดยการออก ดะวะห์ พร้อมอุสตัฏแบะนักเรียนจำนวนหนึ่ง จนได้รับการทดสอบจากอัลลอฮ์โดยให้บุคคลที่เคยให้ความเคารพนับถือเคยยกย่องเคยให้ความช่วยเหลือ รวมกับขับไล่ในยามดึกคืนหนึ่ง ทำให้ตำแหน่งต่วนฆูรู อาเนาะหะยี บาบอ มูเดร์ หรือตำแหน่งต่าง ๆ ที่เคยเรียก หรือเคยครองอยู่ต้องหลุดพ้น จนต้องไปหาสถานที่ใหม่ ทีตะต้องใช้ ทรัพย์ของตนเองเวลาของตัวเอง และเปิดสอนให้นักเรียนหญิงรู้จักฟังตะเล็มประจำวันและจะเล็มประจำสัปดาห์ และนักเรียนชานทีการออกดะวะห์ เดือนละ ๒๔ ชั่วโมงและปิดภาคเรียนให้ออก ๔๐ วัน ทั้งในและนอกประเทศ จนคราบชั่วชีวิตของท่าน
ณ บัดนี้ ท่านได้จากเราไปโดยไม่มีวันกลับ ท่านกำลังมองดูว่าเราตะเดินไปทางไหน
ท่านจะเสียใจหรือภาคภูมิใจ (จงถามตนเองและให้คำตอบกับตนเอง)
แต่บัดนี้พลังแห่งความศรัทธาได้กลับมารวมอีกครั้ง ทั้งบุตร ทั้งมิตร ทั้งลูกศิษย์ และกัรกุมรวมสมัย ได้ปลูกจิตสำนึกรวมพลังเพื่อให้มัดดราเซาะแห่งนี้กลับมีแสงสว่างอีกครั้งเรามั่นใจ หากบุตร ลูกศิษย์ เพื่อนมิตรและกัรกุมทั้งเก่าและใหม่ช่วยสร้างและพัฒนาสถานที่แห่งนี้เป็นสถานที่ศึกษาอบรมในความดูแลของอะหลี เพื่อทำหน้าที่ดูแลชี้แนะตักเตือนโดยผ่านทางวิธีการซัวระ (ประชุม) เพื่อให้ดำเนินการให้เป็นไปตามแบบอย่าง ของท่านรอซูล (ซล) มากที่สุดและขอดุอาจากอัลลอฮ์ (ซ.บ.) ความสำเร็จต้องมาแน่นอน อามีนและอัลลอฮ์ได้ทรงช่วยเหลือทำให้สถาบันการศึกษาแห่งนี้ได้รับอนุญาตเป็นที่ถูกตามกฎหมาย
รายชื่อบุคลากรของสถาบันศึกษาปอเนาะดะวะห์ตุลอิสลามียะห์
– นางสะดารีเยาะ เจ๊ะมะ เป็นเจ้าของสถาบันศึกษาปอเนาะดะวะห์ตุลอิสลามียะห์
– นายอับดุลกอเดร์ มูฮำหมัด เป็นผู้ได้รับใบอนุญาต
– นางสาวนาอีหม๊ะ อาแวกาจิ ครูอาสาฯสถาบันปอเนาะ
สถานที่ตั้ง
ตั้งอยู่ในท้องที่ บ้านเลขที่ ๑๖๔/1 หมู่ที่ ๑ ตำบล บูกิต อำเภอ เจาะไอร้อง จังหวัด นราธิวาส